As orixes de Halloween e a súa influencia no Samaín
A festa de Halloween, tal e como a coñecemos hoxe, xorde principalmente en América do Norte e espallouse por todo o mundo grazas ao cine, a televisión e as redes sociais. Non obstante, o Halloween ten raíces moito máis antigas e, curiosamente, estas raíces están conectadas con festividades tradicionais en Europa, como o Samaín que celebramos en Galicia. Moitos aspectos de Halloween teñen a súa orixe en celebracións celtas que xa se realizaban hai miles de anos, e Galicia foi unha das rexións que tamén recibiu esta tradición.
Orixes Celtas: o festival de Samhain
Para entender as raíces de Halloween, temos que viaxar cara atrás no tempo ata a antiga cultura celta, que se espallaba por moitas partes de Europa, incluíndo Galicia. Os celtas celebraban o fin da tempada de colleitas e o inicio do inverno cunha festa chamada Samhain (que se pronuncia “sow-in” ou «samaín» en galego). Esta celebración marcaba o final do ano celta, pois coincidía co momento no que os días se facían máis curtos e comezaba o frío, o que simbolizaba a entrada na “metade escura” do ano.
Segundo a tradición, durante a noite do 31 de outubro, os celtas crían que as barreiras entre o mundo dos vivos e o dos mortos se debilitaban, e isto permitía que os espíritos cruzasen á Terra. Para protexerse destes espíritos, as persoas deixaban comida e outros obxectos fóra das súas casas para os antepasados e disfrazábanse para afastar os espíritos malignos.
A chegada de Halloween a América
No século XIX, especialmente durante a Gran Fame (1845-1852), moitos irlandeses emigraron a América e levaron consigo as súas tradicións. Co paso dos anos, o Samhain evolucionou en América e, influenciado por outras celebracións locais, deu lugar ao Halloween. As prácticas tradicionais, como tallar nabos para afastar os malos espíritos, adaptáronse tallando cabazas, máis abundantes en América. Este cambio fíxose popular, e pronto comezou a celebrarse en todo o país con disfraces, festas e o famoso “truco ou trato” (trick-or-treating).
A influencia de Halloween en Samaín
En Galicia, grazas ao traballo de escolas, asociacións culturais e persoas interesadas en preservar a nosa historia, a celebración do Samaín está a revivir nos últimos anos. Malia isto, é evidente que Halloween tamén deixou unha gran influencia. É común ver nenos e nenas disfrazados, a práctica do “truco ou trato” e as cabazas, coma as que fixeron os nosos nenos e nenas e decoraron o noso patio.
Aínda que Samaín e Halloween teñen as súas diferenzas, ambas festas comparten un vínculo profundo coa celebración do outono, coa lembranza dos mortos e coa fascinación polo misterio. Aínda que en Halloween predominan os disfraces inspirados en monstros e personaxes de ficción, Samaín mantén un enfoque máis ligado ao mundo espiritual e ás tradicións antigas galegas.
Samaín e Halloween: A Fusión Cultural
Aínda que as dúas celebracións son distintas, o Samaín galego e o Halloween teñen moitos elementos en común que reflicten as antigas crenzas celtas que se mantiveron ao longo dos séculos. É bonito ver como, en Galicia, podemos conservar a nosa tradición ao mesmo tempo que tomamos prestado algo doutras culturas. Celebrar o Samaín ou o Halloween é unha forma de conectar co pasado e, á vez, vivir no presente, cunha fusión cultural que enriquece a nosa forma de ver o mundo.
Equipo de Plurilingüismo.